Woorden

Met een zucht klap ik de laptop dicht. Het was een lange en behoorlijk pittige dag. Sinds 2 ½ week werk ik thuis en spreek mijn cliënten via een onlineverbinding beeldbellen of per telefoon en soms alleen via de email. Het vergt veel improvisatievermogen en geduld om alleen al het contact, de verbinding voor elkaar te krijgen. En dat is essentieel voor de inhoud en het overbrengen van de  impact en het kunnen “praten” op gevoelsniveau. Dit doet me denken aan een gezin waar dit ook aan de orde was…maar dan anders.

Zorgen over hun zoon
In mijn kamer zitten Johan en Saskia, ouders van zoon Mark van 15 jaar. In een eerder gesprek heb ik het hele gezin gesproken. Mark wilde maar één keer meekomen, ‘voor zijn moeder’ benadrukte hij. Ik heb het echtpaar nu uitgenodigd omdat Johan ernstig ziek is, darmkanker en nog maar een paar maanden te leven heeft. Ouders willen graag praten over hun zoon omdat ze zich veel zorgen maken over hem. Ze willen wat tips hoe ze kunnen omgaan met het gedrag van Mark. Hij maakt een moeilijke puberteit door, blowt vaak en heeft regelmatig ruzie met zijn vader. De ziekte van Johan drukt nog meer op hun onderlinge relatie.

Afstand
“ik ben eigenlijk zo boos op hem omdat hij zich zó misdraagt” zegt Johan met een nadruk op ‘zo’. Saskia gaat erop in en zegt dat Mark hem als vader juist nu nodig heeft nu hij er nog is. Hij moet ook goed afscheid kunnen nemen van zijn vader. “De ruzies zorgen voor steeds meer afstand”, zegt ze.
Zijn er ook goede dingen in de relatie tussen jullie als vader en zoon?” vraag ik om wat openingen in het gesprek te krijgen. Johan vertelt dat er fijne momenten zijn als ze samen op de spelcomputer zitten en ook genoten ze van de fietstocht die ze kortgeleden nog maakten. Echter de communicatie met Mark gaat meestal via zijn moeder.

Opschrijven
“Als Johan nu geen contact kan maken met Mark, kan hij het dan misschien opschrijven voor hem”, opper ik “en dan vooral die goede momenten en ook het vertrouwen in Mark over de toekomst?” Het lijkt een goed idee, hoewel Johan het moeilijk vindt zijn gevoelens in woorden om te zetten, zal hij zijn best doen om iets op papier te zetten.
In de gesprekken daarna is Johan is te ziek om nog mee te komen en ik spreek meestal Saskia alleen. Saskia vertelt dat Johan nog steeds niets heeft opgeschreven en maakt zich zorgen over Mark.

Schriftje
Een aantal weken later is Johan vroeger dan verwacht overleden. Saskia komt voor een nazorggesprek. Ze vertelt iets bijzonders. Mark heeft op de uitvaart een prachtige, zelfgeschreven tekst voorgelezen over zijn vader. Ze vertelt verder: bij het opruimen van het ziekenhuisbed kwam ze een schriftje tegen. Er stonden een paar zinnen in, voor Mark. Johan had echt geprobeerd iets te schrijven voor hem. Mark was erg ontroerd en bewaart nu het schriftje op zijn kamer. De geschreven woorden van zijn vader èn die van Mark bevestigen de verbinding en zo het vertrouwen in elkaar en voor de toekomst.